بسم الله الرحمن الرحیم
در جای جای شهر 100 هزار نفری دربند، فرهنگ، معماری و هویت ایرانی – اسلامی همچنان به چشم می‌خورد که دیوار بلند و قلعه مستحکم، مساجد، موزه و مقبره ذاکر اهل‌بیت(ع) میرزا محمدتقی قمری دربندی بخشی از تاریخ و فرهنگ این دیار است.
شهر "دربند" قدیمی‌ترین شهر روسیه است که از 2 هزار سال قبل تا کنون بافت سنتی خود را حفظ کرده است و زندگی در این شهر جریان دارد.
این شهر که تنها شهر شیعه نشین روسیه است و در شمال دریای خزر و در جمهوری داغستان روسیه واقع شده است. این شهر منطقه قفقاز را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند و در تاریخ، از این شهر به عنوان دروازه ورود اسلام به منطقه قفقاز و روسیه یاد می‌شود.
به‌گفته کارشناسان، شهر دربند یک تاریخ پنج هزار ساله دارد که در نوار باریک 3 کیلومتری از ساحل خزر در میان دریا و کوهستان واقع شده است و از دوره ساسانیان تا قاجار جزو قلمرو ایران بود.
در جای جای شهر 100 هزار نفری دربند، فرهنگ، معماری و هویت ایرانی – اسلامی همچنان به چشم می‌خورد که دیوار بلند و قلعه مستحکم، مساجد، موزه و مقبره ذاکر اهل‌بیت(ع) میرزا محمدتقی قمری دربندی بخشی از تاریخ و فرهنگ این دیار است.
به استناد تاریخ، دربند تنها شهر در روسیه است که از 2 هزار سال قبل تا کنون بافت و هویت سنتی خود را حفظ کرده و به همین دلیل در یونسکو به ثبت رسیده است.
مردم این منطقه ریشه‌های خود را فراموش نکرده‌اند، یکی از دیدنی های شهر دربند قبرستان تاریخی آن است که آیات و روایات اسلامی بر سنگ های آن با هنر زیبای ایرانی تلفیق شده و نمایانگر بخش از هویت این منطقه است.
زنده نگه‌داشتن آیین های مذهبی بویژه برپایی مراسم دهه محرم، حتی در دوران خفقان زمامداری استالین، برگ زرینی از تاریخ مردم شهر دربند است که همچنان ادامه دارد.
منبع : ابنا